7 Adımda Kalp Krizi Rehberi

Sessiz kalp krizi, bazen yürürken veya iş yaparken, bazense yemek sonrası mide baskısı,geçici fenalık hissi, bulantı ve soğuk terleme gibi belirtilerle geliyor. Kişi çoğu zaman kriz geçirdiğini bile fark etmiyor. Sesli ve gürültülü kalp krizlerinde ise ciddi ya da rahatsız edici tarzda göğüste-kollarda uyuşma, ağrı, baskı ve fenalaşma gibi sorunlar yaşanıyor. Ancak ister sesli ister sessiz olsun kalp krizi sinyallerini mutlaka dikkate almak ve hızlı hareket etmek gerekiyor. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Sinan Dağdelen, kalp krizi öncesinde ve sırasında yaşananları 7 ana başlıkta açıklıyor.

1. Kalp krizi gelmeden önce haber veriyor

Kalpkrizleri, çoğu zaman bardağıntaşacağıanagelmedenöncebazı sinyallerle kendini gösteriyor. Önbelirtiler,çabukyorulma, tıkanma, yürürkenveya yokuş çıkarkendahaönceolmayankesiklikveyagöğüstebaskı, nefesalamamaveya havaaçlığıgibişikayetler. Busorunlar çoğuzaman “Hamlaştım”, “Kilo aldımda o yüzdenböyleoluyor”, “Yemeğiçokkaçırdım” veya “Son zamanlardasporubıraktığım içinoldu”gibigüncelnedenleredayandırıldığındankalpaklagelmiyor. Ancak bu hafif gibi görünenşikayetlererişkinbirinsanda hele de risk faktörleri de varsa, birkalpkrizininerkenhabercileriolabiliyor.

1. Damarın içindeki bir pıhtı 3- 5 dakikada krize neden oluyor

Kalpkrizi,kalp koroner damarlarından en azbirinintamamentıkanmasıileortaya çıkıyor. Bu damarlarıntıkanmasıiçinille de çokciddidarlıklarınolmasıgerekmiyor.Kalpdamarlarında yüzde 30 ile 50 arasındaki darlıkdurumunda da, bubölgelerdeki anikırılganlıklarvepıhtılaşmalarkalpkrizinibaşlatabiliyor. Nasılki, parmağımızkanadığındabirkaçdakikaiçerisindepıhtıoluşuyorvekanamayıdurduruyor, aynışekildekalpdamarınıniçerisinde de birkaçdakikaiçerisindeoluşacakbirpıhtıaniden damarıtıkayarak 3-5 dakikaiçerisindekrizenedenoluyor. 5 dakikaöncesapasağlamgörünenbirinsanbirkaçdakikaiçerisindekalpkrizigeçirebiliyor.

1. İlk dakikalarda ağrı, nefes alamama ve uyuşma başlıyor

Kalpkrizinin ilk dakikalarındagenelliklegöğüste(sağyada sol göğüsyada her ikikoldaolabilir) ağrı, sıkışma, baskı, tıkanmavenefesalamamahissi, uyuşmayadagöğsünmengenegibisıkışmasıgibişikayetlerbaşlıyor. Bu şikayetlermideüzerinde, çenede, kollarda, parmaklarda,dirsekte, kolda, el bileğinde, sırttave hatta bazendişlerde de olabiliyor. Bazen kalp krizinin ilk belirtileri ani ritim bozukluğu ve şuur bulanıklığı olabiliyor. Zaman zaman tansiyon düşüklüğü veya yüksekliği ile başlayıp kalp yetersizliği bulguları ile de kendini belli edebiliyor.

1. Genellikle 30 dakika sonrasında şikayetler azalıyor

Şikayetlergenellikle en şiddetli haliyle 30 dakikaveyadahafazla sürebiliyor. Daha sonraise yavaşyavaşazalıyor. Bazılarında ise bu sorunlar birkaç saat devam edebiliyor. Buşikayetlerebulantı, kusma, aşırıhalsizlik ve nefesdarlığıda eklenebiliyor.

1. Müdahale edilmezse 30 dakikadan sonra kalıcı hasar başlıyor

İlk dakikalardan itibarenkalphücrelerindehasaroluşmayabaşlıyor.Kriz ne kadarbüyükseveyakrizinüzerinden ne kadaruzun süregeçmişse kalphücrelerindeki hasar da o kadarartıyor. İlk 30 dakikadan sonra genelliklekalıcıhasarbaşlıyorve 2-3. saatten sonra krizbölgesininortasındakalptegeridönüşsüzhasarbölgelerioluşmayabaşlıyor. Ayrıca şayet kriz kalbin elektriksel santral bölgesini hedef aldıysa kalbin ne zaman duracağı belli olmuyor. Anında da durabiliyor, bir süre sonrasında da.

1. 6 saatten sonra geri dönüş zorlaşıyor

6 saattensonra isekrizalanınınmerkeziveetrafıtamamenhasarlanıyor. Kalp krizinde ilk dakikalardan itibaren ciddi hasar başladığı için erken müdahale büyük önem taşıyor.  Kalp krizinde ilk 6 saat ciddihasarıengellemekiçinçokönemlibirsınır.Eğerkrizküçükisedurum daha hasarsızatlatılabiliyor. Ancakbüyükbirkrizisebaygınlık, kalpyetersizliğiveakutşokhalioluşturabiliyor veyakalbintamamendurmasıdasözkonusuolabiliyor.

1. Damarı hastanın kendi kanıyla açmak kalbi rahatlatıyor

Akutkrizaşamasındaçoğuzamandilaltıhaplarıiçingeçolabiliyorveancakmorfingibiilaçlarbazenağrıyıgeçirebiliyor.Ancakkalpdamarınıaçmaişlemi yapılabilirse hasta hızlı bir şekilde rahatlıyor.Yaniinsanlıktarihindenberihala en iyiilaçinsanınkendikanı. O damarıaçarakkalbetekrarkangitmesinisağlandığında en iyi tedavi yöntemi uygulanmış oluyor.

BUNLARI YAPMAYIN!

Kalp krizi belirtileriyaşayanların hiç vakit kaybetmeden varsa kendi hekimleriyle iletişime geçmeleri ve çok hızlı bir şekilde en yakın sağlık kuruluşuna ulaşmaları gerekiyor. Bu gibidurumlardaşunları yapmayın;

• Evdeacil sağlık ekiplerine haber vermeden kendikendinitedavietmeyin.
• Beklemeyin.
• Tekbaşına yardımsız yola çıkmayın.