Avrupa'nın Sustuğu Soykırım, Srebrenitsa‏

Srebrenitsa Soykırımının 20.nci yılında hayatını kaybedenler anısına bir açıklama yapan JCI Elazığ Başkanı Cihan Ada; "Bu acı olay insanlık tarihine kara bir leke olarak geçmiş, Avrupa'nın ve gelişmiş batı toplumlarının duyarsızlığının bir sonucudur. Srebrenitsa katliamı, 11 Temmuz 1995 günü insanlık tarihinin en kara sayfalarından biri olarak yer almaktadır. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'da yapılan en büyük katliamdır. iki Sırp lider Radovan Karaciç ve Ratko Mladiç halen La Hey'deki Uluslararası Eski Yugoslavya Savaş Suçları Özel Mahkemesi'nde yargılanıyor. Belki kayıpları geri getirmeyecek ancak bundan sonra benzer olayların yaşanmaması için çok önemli. Maalesef şu günlerde Suriye'de, Irak'ta, Doğu Türkistan'da da benzer olayların yaşandığına dair haberleri görüyoruz. Küresel güçlerin daha fazla rant sağlaması, doğal kaynakları ve bölgesel gücü elinde tutma sevdası dünyamızı bir felakete doğru sürüklüyor. İnsanlık tarihi bu ve benzeri birçok üzücü olayla bilinmektedir, ümid ediyoruz ki gelişen toplumlar ve bireyler bu tarz olaylara karşı dur diyecek bilinci yakalar " dedi.

Srebrenitsa'da Neler Oldu?

Yugoslavya'nın çöküşü üzerine 1992 yılında Sırpların Bosna'da başlattıkları soykırımla doğuya doğru hızla ilerledi ve nüfusunun yüzde 75'ini Müslümanların  oluşturduğu 36 bin nüfuslu Srebrenitsa'yı ele geçirdi. Birkaç ay sonra  Boşnaklar kasabayı geri aldı. Srebrenitsa ve Zepa, Sırpların elindeki bölgenin  oldukça içlerinde, düşman birlikler tarafından kuşatılmış bölgeler  haline geldi. çevre bölgelerden kaçan Boşnakların göçü sonucu  Srebrenitsa'nın nüfusu 60 bine çıktı. Su, gıda ve tıbbi malzeme kıtlığı başladı. BM Barış Gücü, bu bölgelere asker sevk etti ve Sırp  saldırıları durdu. Ancak Srebrenitsa etrafındaki Sırp kuşatması devam etti ve sonraki 2 yıl içinde çok az sayıda insani yardım konvoyunun kasabaya girmesine izin verildi. Müslümanların elindeki silahlar BM Barış Gücü tarafından koruma gerekçesiyle toplanmıştı. Bu şekilde Boşnakları güçsüz bırakıldı ve  Mladiç’ten önce açlık çoktan can almaya başladı.

Sırplar kasabayı ele geçirmek için ''Krivaya 95'' operasyonunu  başlattı. Srebrenitsa'yı kuşatan Sırplar, BM barış gücündeki Hollanda  askerlerinin gözetleme mevzilerine saldırdı ve 30 kadar Hollanda  askerini rehin aldı. Ratko Mladiç komutasındaki Sırplar Srebrenitsa'ya olan saldırılarını sıklaştırdıklarında Müslümanların toplanan silahlarını geri almak için yaptıkları başvuru , sorumlu Hollanda komutanı Thom Karremans tarafından reddedildi. Sırp ordusu kasabaya bombardımana yeniden  başlayacağı ve rehin Hollanda askerlerini öldüreceği tehdidinde  bulundu. Hollanda güçleri Sırplara, sabaha kadar geri çekilmezlerle Nato'nun hava saldırısı düzenleyeceği tehdidinde bulundu.11 Temmuz 1995'te Nato savaş uçakları Srebrenitsa etrafındaki Sırp tanklarını bombaladı. BM yalnızca iki F16'yı kent üzerinde bir uçuş yaptırmakla yetindi. Hollandalı askerler bir gece yarısı Bosna'daki BM Barış Gücü komutanı Hollandalı generalden aldıkları emir doğrultusunda kenti boşalttılar. Esir alınan BM askerlerine karşılık olarak kamptakiler Mladiç’e teslim edildi. Daha sonra ortaya çıkan bir video kasetinde Sırp generalin kenti boşaltan Hollandalı komutana bir hediye verirken görüntüleri çekilecekti. Ratko Mladiç komutasındaki VRS (Bosna Sırp Cumhuriyeti Ordusu) birlikleri Srebrenitsa’ya  girerken Mladiç kameralara şunları diyordu: “Bugün 11 Temmuz 1995. Sırplar için kutsal bir günün yıl dönümünü kutlamadan önce Sırp Srebrenitsa'dayız. Bu kenti Sırp milletine armağan ediyoruz. Osmanlı’ya karşı gerçekleştirdiğimiz ayaklanmanın anısına, Türklerden öç alma vakti gelmiştir.”

Tam 10000 kişiyi esir alan askeri grup Mladiç'in emriyle esirleri öldürmeye başladı. 5 gün süren katliamda 8372 kişi öldürüldü. Öldürülen 8 bin 372 kişiden 3 bininin cesedine hâlâ ulaşılamadı. Srebrenitsa'da öldürülen ve kimliği 2013 yılında belirlenen 409 kişi, katliamın 18'inci yıl dönümünde toprağa verildi. Saldırının baş sorumlusu General Ratko Mladiç, Sırbistan İstihbarat Teşkilatı tarafından 2011 yılında yakanlandı. Ölümlerden doğrudan sorumlu olduğu suçlamasıyla karşı karşıya olan iki Sırp lider Radovan Karaciç ve Ratko Mladiç halen La Hey'deki Uluslararası Eski Yugoslavya Savaş Suçları Özel Mahkemesi'nde yargılanıyor. Bugüne kadar 38 Sırp asker ve polis Srebrenitsa'daki katliamla ilgili olarak hüküm giydi. Lahey Adalet Divanı katliamı 'soykırım' olarak kabul etmiştir.